Legalizacja wag jest aktem prawnym, czyli stanowi pewien element nadzoru państwa nad przyrządem pomiarowym. Oznacza to, że jest realizowana w przypadku przyrządów pomiarowych stosowanych w konkretnych obszarach. Jakich? W poniższym artykule odpowiemy na pytania, kiedy waga wymaga legalizacji, jakie jest metrologiczne znaczenie legalizacji i czy legalizacja ogranicza możliwości funkcjonalne wagi.

Kiedy waga wymaga legalizacji?

Waga musi być legalizowana, jeżeli stosujesz ją:

• w ochronie zdrowia, życia i środowiska,
• w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego,
• w ochronie praw konsumenta,
• przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych; ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań; przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń,
• przy dokonywaniu kontroli celnej,
• w obrocie publicznym.

Z tego wynika, że o tym, czy waga wymaga legalizacji, decyduje jej zastosowanie, a konkretnie obszar, w którym będzie wykorzystywana. Ta informacja jest powszechna, ale czasami zupełnie pomijana przez użytkowników. Historycznie RADWAG sprzedawał tylko wagi legalizowane, co wynikało z wymagań prawnych obowiązujących przed 2004 rokiem. W czasie produkcji nie rozróżniamy wag legalizowanych od nielegalizowanych – wszystkie podlegają tym samym rygorom metrologicznym. Nadzorowany system jakości ISO 9001 umożliwia nam samodzielne dokonywanie oceny zgodności, więc wszystkie wagi, jakie produkujemy, posiadają tak zwaną legalizację, natomiast Ty nie musisz z niej korzystać w sensie prawnym. Praktycznie oznacza to, że po okresie ważności legalizacji nie masz obowiązku ubiegać się o jej przedłużenie, jeżeli nie użytkujesz wagi w jednym z powyższych obszarów.

Metrologiczne znaczenie legalizacji

Jak wspomnieliśmy, legalizacja to nadzór państwa nad przyrządem pomiarowym, więc do oceny tego przyrządu wykorzystuje odpowiednie przepisy prawne. W przypadku wag zawiera je PN-EN 45501. Poza wieloma zagadnieniami najważniejsze są graniczne błędy wskazań, jakie może wykazywać waga. Podczas legalizacji sprawdza się cały zakres pomiarowy, oceniając ich wielkość. Efektem legalizacji ponownej jest stwierdzenie tego, czy urządzenie spełnia określone wymagania, ale niestety nie podaje się odchyleń (błędów) posiadanych przez wagę. Tak więc użytkownik nie ma wiedzy, czy ważenie masy, na przykład 2 000 g, jest obarczone błędem, czy nie. Maksymalne błędy, jakie może wykazywać waga podczas legalizacji, pokazuje poniższa tabela. Parametry wagi:

• Max 6 000 g
• d = 0,01 g
• e = 0,1 g

Z nawet pobieżnej analizy tabeli jednoznacznie wynika, że ponowna legalizacja wykonywana przez urząd może być przeprowadzona dla wagi o znacznych błędach wskazań. Tak więc ta procedura nie przekazuje żadnej wiedzy o pomiarze, jaki można wykonać za pomocą wagi. Wiadomo tylko to, że błędy wagi nie są większe niż te podane w kolumnie nr 3.

Legalizacja a możliwości funkcjonalne wagi

Legalizacja wagi w pewien sposób ogranicza elastyczność użytkowania wagi. W kontekście adiustacji oznacza to konieczność jej okresowego wymuszonego działania. Nie zawsze odbywa się ono w odpowiednim czasie. W przypadku wagi bez legalizacji to Ty decydujesz o tym, kiedy i w jaki sposób wykonywać adiustację. Może to być:

• adiustacja wewnętrzna,
• adiustacja wzorcem zewnętrznym,
• adiustacja wzorcem o dowolnej masie.

Automatyczne działanie adiustacji można wyłączyć, o ile taka potrzeba w procesie ważenia istnieje. To daje możliwość dopasowania działania wagi do Twoich aktualnych potrzeb. Brak legalizacji w przypadku wag RADWAG nie oznacza gorszej jakości – jest ona taka sama dla wszystkich wag niezależnie od tego, czy waga posiada cechę legalizacyjną, czy nie.

Legalizacja wagi – podsumowanie

Jeżeli nie ma prawnego wymogu posiadania wagi legalizowanej, to zasadne jest użytkowanie wagi bez legalizacji. W przypadku wag produkcji RADWAG wszystkie wyroby podlegają tym samym kryteriom niezależnie od ich przeznaczenia (obszaru stosowania). Nadal istnieje nieuzasadnione przekonanie, że waga legalizowana jest lepsza, ponieważ posiada certyfikację (zatwierdzony typ) potwierdzoną przez urząd. Kiedy porównamy błędy wskazań, jakie deklaruje producent, to okazuje się, że są one znacznie mniejsze niż te wynikające z wymagań prawnych. Tylko poprzez wzorcowanie wagi możesz uzyskać informację o jej błędach, co jest istotne dla wszystkich wykonujących pomiary. Zakłada się, że wzorcowanie wykonuje laboratorium akredytowane.     

Jeżeli masz pytania dotyczące legalizacji wagi albo potrzebujesz informacji o wagach legalizowanych w ofercie RADWAG, napisz do naszego eksperta: